
Bel Fıtığı Nüks Eder mi?
Evet, bel fıtığı nüks edebilir.
Bel Fıtığı Nüks Etmesi Ne Demektir?
Hastanın omurgasında fıtıklaşmış olan diskin ameliyat edildikten belli bir süre sonra yeniden fıtıklaşmasıdır. Yani fıtığın tekrarlamasıdır. Hem bel fıtığı hem de boyun fıtığı ameliyatlarında nüks riski vardır. Boyun fıtığı olgularında bu risk oldukça düşükken bel fıtığında daha yüksektir.
Yapılan çalışmalar bel fıtığı ameliyatı olan hastaların yüzde 10 ila 20’sinde nüks olduğunu belirtmektedir. Farklı çalışmalarda ise bu riskin yüzde 25’e kadar yükselebildiği iletilmektedir. Hastanın kendi özel durumuna, yaşam tarzına, cerrahinin başarısına göre bu risk oranları değişebilir.
Nüks Riskini Artıran Faktörler Nelerdir?
- Yaş: Yaş ilerledikçe omurga dokusu yıpranabilir ve dejenerasyon riski artar. Bu, fıtık nüks riskini artırabilir.
- Aşırı Yüklenme: Ağır yüklerin kaldırılması, ani yüksek etkili aktiviteler ve kötü vücut mekaniği (yanlış pozisyonlarda ağır yüklerin taşınması) omurgaya zarar verebilir ve fıtık riskini artırabilir.
- Sigara İçme: Sigara içmek, dolaşımı ve dokuların iyileşme kapasitesini olumsuz etkileyebilir, bu da fıtık nüks riskini artırabilir.
- Şişmanlık: Aşırı kilo taşımak, omurgaya fazladan stres uygulayabilir ve fıtık riskini artırabilir.
- Genetik Yatkınlık: Aile geçmişi, belirli genetik faktörlerin omurga sorunlarına yatkınlığını artırabileceği için fıtık riskini artırabilir.
- Fiziksel Aktivite Seviyesi: Düşük fiziksel aktivite seviyeleri, kaslar ve bağ dokusunun zayıflamasına ve omurga destek sisteminin zayıflamasına yol açabilir.
- Kötü Duruş: Kötü duruş, omurganın anormal bir şekilde yüklenmesine neden olabilir ve bu da fıtık riskini artırabilir.
- Travma veya Yaralanma: Önceki omurga yaralanmaları veya travmalar, omurganın istikrarını etkileyebilir ve fıtık riskini artırabilir.
- İş veya Aktivite İlişkili Riskler: Bazı meslekler veya aktiviteler, sürekli omurga yaralanmalarına yol açabileceği için fıtık riskini artırabilir.
- Kronik Ağrı: Kronik sırt veya boyun ağrısı, omurga bölgesinde sürekli baskı ve stres oluşturarak fıtık riskini artırabilir.
Fıtık nüks riskini azaltmak için sağlıklı yaşam tarzı alışkanlıkları benimsemek, düzenli egzersiz yapmak, aşırı yüklenmeden kaçınmak, sigara içmemek ve iyi bir duruş sürdürmek önemlidir.
Bel fıtığı ameliyatı olması gereken hastalarımızın nüks riskinden korkarak ya da fıtığın zaten nüks edeceğini düşünerek tedavilerini ertelememeleri gerekir. Çünkü istatistiklere de bakıldığında hastaların büyük bir kısmında nüks olmaz. Belirgin sinir basısı bulunan fıtık olgularının ertelenmeden tedavi edilmesi gerekir.
Bel Fıtığının Nüksünü Önlemek için Alınabilecek Önlemler Nelerdir?
Fiziksel Aktivite: Düzenli ve düşük etkili egzersiz yapmak, bel fıtığı nüks riskini azaltabilir. Sırt ve karın kaslarını güçlendiren egzersizler omurga stabilitesini artırabilir. Yüzme, yürüyüş ve yoga gibi aktiviteler omurga sağlığına yardımcı olabilir.
Kilo Kontrolü: Aşırı kilo taşımak, omurga üzerinde fazladan baskı oluşturabilir. Sağlıklı bir kiloyu korumak, bel fıtığı nüks riskini azaltabilir.
İyi Duruş: İyi bir postür korumak, omurga sağlığını korumada kritiktir. Doğru oturmak, ayakta durmak ve yükleri kaldırmak omurganın doğru hizalamasına yardımcı olabilir.
Yükleri Doğru Taşıma: Ağır yükleri kaldırırken vücut mekaniğinizi doğru şekilde kullanmak çok önemlidir. Ayakların arasında geniş bir taban oluşturarak dizleri bükerek yükleri kaldırmak omurganın aşırı baskı altında olmasını önleyebilir.
Egzersiz Öncesi Isınma ve Soğuma: Fiziksel aktivite öncesinde ısınma hareketleri yapmak ve aktivite sonrasında soğuma egzersizleri yapmak kasları ve omurgayı hazırlayabilir ve sakatlanma riskini azaltabilir.
Ergonomik Çalışma Ortamı: Eğer ofiste çalışıyorsanız, çalışma masası ve sandalyenin ergonomik olmasını sağlamak, omurga sağlığını korumaya yardımcı olabilir. Bilgisayar ekranının göz hizasında olmasına dikkat etmek önemlidir.
Stres Yönetimi: Stres, kas gerilimini artırabilir ve omurgaya fazladan baskı uygulayabilir. Stres yönetimi teknikleri, kasların gevşemesine yardımcı olabilir.
Sigara ve Alkol İçmeme: Sigara içmek ve aşırı alkol tüketimi omurga sağlığını olumsuz etkileyebilir. Bu zararlı alışkanlıklardan kaçınmak omurga sorunlarını azaltabilir.
Düzenli Kontroller: Bel fıtığı öyküsü olan kişiler, belirtiler yeniden ortaya çıkmadan önce düzenli doktor kontrollerine gitmelidir.
Uygun Tedavi ve Fizik Tedavi: Bel fıtığı belirtileri tekrarladığında, uygun tedaviyi almak önemlidir. Fizik tedavi, ağrıyı azaltabilir, kasları güçlendirebilir ve omurga sağlığını geliştirebilir.
Nüks Eden Bel Fıtığının Tedavisi Nasıldır?
Nüks bel fıtıklarının tedavisi daha karmaşık olabilir ve tedavi seçenekleri farklılık gösterebilir. Nüks bel fıtığı tedavisi, semptomların ciddiyetine, hastanın genel sağlık durumuna, fıtığın konumuna ve diğer faktörlere bağlı olarak değişebilir
Konservatif Tedavi: İlk adım genellikle konservatif tedavidir. Bu, dinlenme, ağrı kesiciler, anti-inflamatuar ilaçlar, fizik tedavi, egzersiz, sıcak veya soğuk uygulamalar, ve omurga traksiyonu gibi yöntemleri içerebilir. Bu yaklaşım, semptomların hafif veya ılımlı olduğu durumlar için etkili olabilir.
İlaçlar: Ağrı ve inflamasyonu yönetmek için reçete edilen ilaçlar kullanılabilir. Bu ilaçlar, ağrı kesiciler, kas gevşetici ilaçlar ve kortikosteroidler gibi çeşitli ilaçları içerebilir.
Fizik Tedavi: Fizik tedavi programları, kas güçlendirmeyi ve omurga stabilitesini artırmayı amaçlar. Bel fıtığı semptomlarını hafifletebilir ve gelecekteki nüks riskini azaltabilir.
Enjeksiyonlar: İntratekal steroid enjeksiyonları veya epidural steroid enjeksiyonları, inflamasyonu azaltmaya ve ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir. Bu enjeksiyonlar, bazı hastalarda geçici rahatlama sağlayabilir.
Omurga Traksiyonu: Omurga traksiyonu, omurga disklerine baskıyı azaltmayı amaçlar ve fıtık semptomlarını hafifletebilir.
Cerrahi Müdahale: Eğer nüks bel fıtığı semptomları çok şiddetli ve tedaviye yanıt vermiyorsa veya nörolojik sorunlara yol açıyorsa, cerrahi müdahale gerekebilir. Cerrahi seçenekler arasında mikrocerrahi veya endoskopik yöntemle diskektomi (fıtıklaşmış disklerin çıkarılması) ve laminektomi (omurga kemiklerinin kısmen çıkarılması) bulunur. Cerrahi, sinir köklerini sıkıştıran disk materyalinin çıkarılmasını ve baskının azaltılmasını amaçlar. Bel fıtıklarına kimi zaman bel kayması da eşlik edebilir. Bu durumda omurganın arkasındaki kemik yapının çıkartılması, omuriliğin rahatlatılması ve hastaya füzyon ameliyatı uygulanması gerekir. Füzyon ameliyatı metal enstrümanlar yardımıyla omurların birbirine birleştirilmesi (kaynatılması) anlamına gelir.
Sıkça Sorulan Sorular
Bel fıtığı, omurgadaki disklerin dış tabakasının yırtılması ve içindeki jelimsi maddenin dışarı çıkarak sinir köklerine baskı yapması sonucu oluşur. Bu durum, ağır kaldırma, ani hareketler veya yaşlanma gibi nedenlerle meydana gelebilir.
Bel fıtığının belirtileri arasında bel ağrısı, kalçadan bacağa yayılan ağrı (siyatik), bacaklarda uyuşma veya karıncalanma, bacaklarda güçsüzlük ve hareket kısıtlılığı bulunur. Ağrı, öksürme veya hapşırma ile artabilir.
Bel fıtığı teşhisi, hastanın şikayetleri ve fizik muayene bulgularına dayanarak konur. Tanıyı doğrulamak ve fıtığın yerini belirlemek için MRI, CT ve röntgen gibi görüntüleme yöntemleri kullanılır.
İyileşme süreci, yapılan cerrahi müdahalenin türüne ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir. Ameliyat sonrası fizik tedavi ve rehabilitasyon, iyileşme sürecini hızlandırmak ve omurga sağlığını korumak için önemlidir. Hastalar, doktorun önerdiği egzersiz programına sadık kalmalı, ağrı yönetimi için reçete edilen ilaçları kullanmalı ve ağır kaldırmaktan veya zorlayıcı aktivitelerden kaçınmalıdır.