Beyin Anevrizması

Anevrizma Nedir? 

Beyin anevrizması, beyindeki bir kan damarının zayıf bir noktasında oluşan ve genellikle baloncuk şeklinde bir şişkinlik olarak tanımlanabilir. Anevrizmalar genellikle belirti vermezler ve tesadüfen beyin görüntüleme yöntemleri ile tespit edilirler. Ancak büyüdükçe veya patladıklarında ciddi sonuçlar doğurabilirler.

Beyin anevrizmalarının tedavisinde kullanılan başlıca yöntemler şunlardır:

Cerrahi Müdahale: Anevrizmanın bulunduğu bölgeye ulaşmak için kafatası açılarak (craniotomy) cerrahi olarak müdahale edilir. Anevrizma kırılma riski yüksekse veya belirli bir boyuta ulaşmışsa cerrahi genellikle tercih edilir.

Endovasküler Girişimler: Bu tekniklerde, kılavuz tüpler (kateterler) ve minyatür aletler kullanılarak damar sistemi içinden anevrizmaya ulaşılır. Örneğin, anevrizmaya mikrocoil adı verilen metal telciklerin yerleştirilmesi veya sızıntıyı önlemek için balonla genişletilebilen stentlerin kullanılması gibi işlemler bu yöntemle gerçekleştirilir.

Gamma Knife Radyocerrahisi: Bazı durumlarda, anevrizma tedavisi için stereotaktik radyocerrahi (Gamma Knife) kullanılabilir. Bu yöntemde odaklanmış radyasyon ışınları ile anevrizma hedeflenerek tedavi edilir.

Gözlem: Bazı küçük ve düşük riskli anevrizmaların tedavisine gerek olmayabilir. Bu durumda düzenli takip ve gözlem yöntemi tercih edilebilir.

Her hasta ve anevrizma durumu farklı olduğundan, tedavi seçeneklerinin değerlendirilmesi ve uygun olanının belirlenmesi için nöroşirürji uzmanıyla detaylı bir görüşme yapılması önemlidir.

Anevrizma Neden Oluşur?

Anevrizmalar genellikle arter duvarlarının zayıflaması veya incelmesi sonucu oluşurlar. Bu zayıflama veya incelme genellikle şu faktörlerden kaynaklanabilir:

Arter Duvarının Doğuştan Zayıf Olması: Bazı insanlar arter duvarları doğuştan zayıf olabilir, bu durumda anevrizma gelişme riski artabilir.

Ateroskleroz (Damarsal Plaklar): Ateroskleroz, arter duvarlarında yağ, kolesterol ve diğer maddelerin birikmesiyle oluşan bir durumdur. Bu birikimler arter duvarlarını zayıflatabilir ve anevrizma oluşum riskini artırabilir.

Hipertansiyon (Yüksek Kan Basıncı): Yüksek kan basıncı, arter duvarlarına sürekli olarak fazla miktarda basınç uygulayabilir. Bu durumda arter duvarları zamanla zayıflayabilir ve anevrizma oluşabilir.

Genetik Faktörler: Anevrizmaların oluşumunda genetik yatkınlık önemli bir rol oynayabilir. Aile öyküsünde anevrizma geçmişi olan kişilerde risk daha yüksek olabilir.

Yaralanmalar veya Enfeksiyonlar: Nadir durumlarda, arter duvarında yaralanma veya enfeksiyon gibi doğrudan hasarlar anevrizma oluşumuna yol açabilir.

Sigara İçme: Sigara içmek, arter duvarlarına zarar veren maddelerin vücuda alınmasına neden olabilir ve anevrizma riskini artırabilir.

Anevrizmaların oluşum mekanizması kompleks olabilir ve birçok durumda birden fazla faktörün etkileşimi rol oynar. Her hasta ve anevrizma durumu farklı olabilir, bu nedenle tedavi ve yönetim için bireysel bir yaklaşım önemlidir.

Tedavi: 

Aslında birçok kişi bu hastalığın farkında olmadan yaşamlarını sürdürmektedirler. Anevrizma küçük ve bulunduğu yer açısından daha az büyüme ve kanama riski taşıyorsa sadece takip iyi bir seçenek olabilir. Bu kişilerde yıllık kanama riski az da olsa devam eder. Kanamamış anevrizmalı hastalara ilave olarak ilaç tedavisi uygulanabilir. Takipte olan hastalar sigara kullanımını bırakmalı ve kan basıncını kontrol altına almalıdır.

Günümüzde yaygın olarak uygulanan standart tedavi şekli ameliyatla tedavidir. Anevrizma tedavisi açık cerrahi veya endovasküler yöntemlerle yapılabilmektedir. İki yöntemin de kullanımının avantajlı olduğu durumlar ve kendine ait riskleri mevcuttur. Anevrizmanın tipi, hastanın yaşı, genel durumu, eşlik eden beyin hasarı ve kanamanın derecesi gibi faktörler hesaba katılarak hasta için en uygun yöntem tespit edilir. Bir yöntem diğerine mutlak üstün değildir.

Cerrahi Tedavi: 

Kafatasında açılan küçük bir açıklıktan girilerek mikroskop, endoskop ve floresan anjiografi gibi tekniklerin de yardımıyla anevrizmaya ulaşılır ve anevrizmanın köküne kalıcı “klip” denilen mandal benzeri bir titanyum metal yerleştirilir. Böylelikle anevrizmanın tekrar kanama ihtimali ortadan kaldırılır. Bu ameliyat öncesinde bazı durumlarda belden bir katater yerleştirilerek omurilik sıvısının bir miktarının dışarıya tahliye edilmesi gerekebilir. 

Endovasküler tedavi(Koilleme): Uygun hastalarda tercih edilebilecek bir yöntemdir. Anevrizmanın bulunduğu beyin damarına kasıktan anjiografi ile girilerek ulaşılır ve anevrizmanın kendisi veya bağlı bulunduğu damar çeşitli maddelerle doldurularak tıkanır. Bazen de anevrizmanın uzun vadede kendiliğinden küçülmesini sağlayacak bazı akım yönü değiştirici tüpler yerleştirilebilir. Avantajı, kafatasının açılmaması ve anestezi risklerinin daha az oluşudur. Dezavantajı ise işlem sırasında oluşabilecek ani kanama veya hayati damarların tıkanması gibi durumlara karşı çoğunlukla yapılabilecek bir tedavinin mümkün olmayışıdır.